Z butlą w bagażniku
Jak prawidłowo eksploatować instalację LPG w samochodzie?
W Polsce nie słabnie zainteresowanie montażem instalacji gazowych w samochodach osobowych. Z mieszaniny propanu i butanu LPG (ang. Liquefied Petroleum Gas) jako paliwa w swoich pojazdach, korzysta już niemal 2,2 mln użytkowników. Nic w tym dziwnego: gaz jest znacznie tańszy od benzyny, zaś instalację LPG można założyć w zasadzie do każdego modelu auta. Przed montażem warto jednak dokładnie skalkulować opłacalność instalacji gazowej. Zdaniem fachowców, na całkowity zwrot poniesionych nakładów możemy liczyć po ok. trzech latach pod warunkiem, iż roczny przebieg naszego auta będzie przekraczał 7 tys. km.
Która generacja?
Na rynku jest dostępnych kilka głównych rodzajów instalacji gazowych. Najprostsza, tzw. I generacji, montowana jest głównie w starszych modelach samochodów z gaźnikiem lub wtryskiem paliwa, bez sondy lambda. Auta z gaźnikiem muszą być przełączane ręcznie z benzyny na gaz, z wtryskiem – automatycznie. Instalacje LPG II generacji są stosowane w pojazdach z jedno- lub wielopunktowym wtryskiem paliwa z sondą lambda (kolektor metalowy). Po rozgrzaniu silnika zasilanie automatycznie zmienia się na gazowe. W odróżnieniu od najprostszych instalacji, są one wyposażone w elektronikę sterującą całym układem. Z kolei wyłącznie w autach z wielopunktowym wtryskiem paliwa stosuje się instalacje LPG III (rzadko, ze względu na wady konstrukcyjne) i IV generacji. Dysponują one wtryskiwaczami gazowymi, z których każdy kieruje gaz tylko do jednego cylindra. Rozwiązanie to pozwala na porównywalne osiągi silnika, jak w przypadku zasilania benzyną. Najbardziej zaawansowana technologicznie jest V generacja instalacji LPG. W odróżnieniu od poprzedniczek do cylindrów nie trafia już mieszanka gazowo-powietrzna, ale gaz w stanie ciekłym. Wpływa to na obniżenie jego zużycia, co przekłada się na ekonomiczność eksploatacji całej instalacji. Specjalistyczne warsztaty dają gwarancję na montowane przez siebie instalacje gazowe w samochodach – z reguły są to dwa lata lub do przebiegu 30 tys. km.
Ważne przeglądy!
Fachowcy są jednomyślni: przed montażem wybranej instalacji LPG należy przeprowadzić gruntowny przegląd techniczny samochodu. Przede wszystkim należy skontrolować stan układów zapłonowego, dolotowego i rozrządu, a także ciśnienie sprężania. Dlaczego? Ze względu na specyficzne warunki zasilania gazem, nawet najdrobniejsze niesprawności techniczne dadzą bowiem szybko o sobie znać podczas eksploatacji. Marek Machejski z katowickiego warsztatu montującego instalacje gazowe: – Szczegółowemu przeglądowi technicznemu przed zamontowaniem instalacji LPG, muszą być poddane przede wszystkim starsze rocznikowo auta. Jest on jednak również niezbędny w przypadku pojazdów z wielopunktowym wtryskiem paliwa i układem autodiagnostyki, gdzie założenie instalacji gazowej jest związane z poważną ingerencją w układ sterowania silnikiem – wyjaśnia. Oprócz właściwego montażu niezbędny jest okresowy przegląd i regulacja instalacji LPG, które należy dokonywać co 10 tys. km. Za przegląd z wymianą filtra gazowego zapłacimy od 60 do 120 zł w zależności od rodzaju instalacji, zaś za regulację całego układu od 20 zł (na analizatorze spalin) do 50 zł (komputerowa). Warto wtedy również wymienić filtr powietrza i świece zapłonowe. Uwaga! Użytkownicy aut z ręcznym przełącznikiem zasilania muszą pamiętać, aby zimny silnik uruchamiać zawsze na benzynie. Pozwala to bowiem na właściwe przesmarowanie gaźnika w starszych autach, lub zaworów i wtrysków w nowszych. Początkowa praca silnika na benzynie podgrzewa również parownik instalacji LPG do właściwej temperatury pracy.
Prawdy i mity
Zgodnie z jedną z najbardziej rozpowszechnionych opinii, autogaz niszczy starsze silniki. Zdaniem fachowców pogląd ten wynika z tego, iż często instalacja jest montowana w silniku, który nie jest w pełni sprawny technicznie. Za późniejsze awarie „obwiniane" jest zasilanie LPG, a tymczasem paradoksalnie autogaz chroni silnik nie powodując zmywania oleju ze ścian cylindrów, co jest normą przy zasilaniu benzyną. Kolejnym mitem jest rzekome szybsze zużycie silnika na skutek wyższej temperatury spalania gazu, niż benzyny. Jak podkreślają fachowcy, temperatura spalania zależy przede wszystkim od składu mieszanki (co zapewnia prawidłowa regulacja LPG), a nie od rodzaju paliwa. Prawdą jest natomiast, iż z czasem wypaleniu ulegają nieutwardzone gniazda zaworowe cylindrów. Dzieje się tak, ponieważ gaz nie posiada związków ołowiu, które je zabezpieczają. Można jednak ten proces opóźnić poprzez codzienną, kilkunastominutową pracę silnika na benzynie po jego uruchomieniu. Benzyna dostarcza bowiem gniazdom niezbędnej ilości potrzebnych związków na okres późniejszej eksploatacji auta na LPG.