Świece żarowe – jak (właściwie) dobrać?
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów świec żarowych, przeznaczonych do różnych generacji układów podgrzewania silników wysokoprężnych. Dzięki temu nie ma obecnie żadnych problemów z doborem odpowiednich elementów, co zdarzało się często jeszcze na przełomie minionego i obecnego stulecia.
Z trzema generacjami
Układy podgrzewania można podzielić na trzy główne generacje. W pierwszej, a jednocześnie najstarszej, świece żarowe były połączone równolegle ze sobą za pomocą specjalnej szyny. Najistotniejszą wadą tego rozwiązania było wspomniane połączenie równoległe, które po przepaleniu jednej ze świec powodowało niemożność funkcjonowania całego układu. Połączenia równoległego nie ma już w układach podgrzewania drugiej generacji (zarówno z tzw. wstępnymi komorami spalania, jak i z wtryskiem bezpośrednim). Układ ten pozwalał już na kontrolę pracy poszczególnych świec oraz zapisywanie wykrytych błędów w pamięci sterownika. W najnowszych rozwiązaniach trzeciej generacji, świece żarowe zasilane są prądem o przebiegu prostokątnym (nazwa bierze się z kształtu przebiegu liniowego sygnału). Najnowocześniejsze układy common-rail zapewniają ponadto pełną kontrolę sprawności świec żarowych, we wszystkich aspektach ich funkcjonowania.
Jak kontrolować?
W starszych układach sprawdzanie sprawności świec odbywa się zazwyczaj za pomocą testu, który polega na podłączeniu tych ostatnich do akumulatora za pośrednictwem bezpiecznika (najczęściej 100 A). O potencjalnej niesprawności świecy – w praktyce chodzi o jej wewnętrzne zwarcie – będzie wtedy świadczyć przepalenie się wspomnianego bezpiecznika, jeszcze przed właściwym rozgrzaniem się świecy. Inaczej kontrolę taką przeprowadza się w najnowszych układach – służy do tego tester diagnostyczny.
Bezwzględnie wymieniać!
Fachowy przestrzegają, iż długotrwałe użytkowanie pojazdu z chociażby jedną niesprawną świecą żarową może skutkować poważną awarią silnika, w tym m.in. trwałym uszkodzeniem tłoków lub głowicy (głównie na skutek niekontrolowanego spalania detonacyjnego). Nie zawsze jednak za niewłaściwą pracę układów podgrzewania odpowiadają same świece. Częstą przyczynę usterek stanowią np. nieprawidłowo funkcjonujące wtryskiwacze: w większości przypadków dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia świec, w momencie przedostania się zimnego paliwa na rozgrzaną świecę. Dzieje się tak w sytuacji nieprawidłowego rozpylenia tego ostatniego przez niewłaściwie funkcjonujące wtryskiwacze.
Wymiana – o czym należy pamiętać?
Decydując się na wymianę uszkodzonych świec żarowych, należy kierować się ich właściwym doborem. Nie powinno się stosować np. świec szybkiego startu w starszych generacjach diesli. Dlaczego? Świece te doprowadzają w krótkim czasie do zniszczenia przekaźnika i w konsekwencji uszkodzenia całego układu. Z kolei w rozwiązaniach z niezależną elektroniczną kontrolą każdej świecy żarowej, należy bezwzględnie przestrzegać stosowania wyłącznie części katalogowych. Jest to szczególnie istotne, ponieważ każdy sterownik ma kalibrację dostosowaną do danego typu świecy. Konsekwencją zastosowania nieodpowiedniej świecy (czytaj: o innej wartości przepływającego przez nią prądu, w porównaniu z katalogową), będzie zapisywanie błędów w pamięci komputera pokładowego, co w konsekwencji przełoży się na nieprawidłowa pracę całego układu podgrzewania oraz samego silnika.