Gniazdko jak w domu

Chcesz poczuć się w swoim samochodzie jak w domu, korzystając z urządzeń zasilanych prądem zmiennym o napięciu 230 V? Nic prostszego. Wystarczy, że zainstalujesz w nim przetwornicę napięcia (zwaną również konwerterem), aby mieć stale pod ręką zwyczajne gniazdko elektryczne. Przetwornica napięcia pozwala na korzystanie w samochodzie z takich urządzeń, jak np. ładowarki do telefonów komórkowych, aparatów fotograficznych, kamer wideo, czy laptopów. Da się do niej podłączać również przenośne odbiorniki telewizyjne lub odtwarzacze DVD. Z kolei mężczyźni, zwłaszcza ci spóźnialscy, docenią na pewno możliwość podpięcia do przetwornicy ... golarki elektrycznej zwłaszcza, iż w większości aut konwertery mogą pracować zarówno podczas jazdy, jak i na postoju.

Ważne zabezpieczenia

Na rynku można obecnie spotkać kilkadziesiąt typów przetwornic o różnej mocy. Najwięcej jest urządzeń produkcji chińskiej i tajwańskiej. W odróżnieniu jednak od wielu wyrobów pochodzących z Kraju Środka i okolic, są one stosunkowo niezawodne i żywotne. Niezależnie od producenta, dobra przetwornica musi dysponować szeregiem zabezpieczeń, m.in. przeciwprzeciążeniowym, przeciwzwarciowym, a także termicznym (60° C/- 5° C) oraz posiadać bezpiecznik chroniący przed odwrotną polaryzacją napięcia zasilającego. Wiele z urządzeń dostępnych na rynku (w tym również produkcji chińskiej), ma wbudowany układ miękkiego startu (tzw. softstart). Chroni on przetwornicę i zasilane urządzenie przed prądem rozruchowym o wysokim napięciu. W przypadku pracy konwertera z wieloma urządzeniami elektrycznymi jednocześnie, ważne jest aby dysponował on systemem zabezpieczającym przed rozładowaniem akumulatora. Istotne jest również, aby przetwornica pracowała cicho i nie powodowała zakłóceń w pracy innych urządzeń używanych w samochodzie, np. radia, odtwarzaczy CD/MP3 czy CB radia.

Uwaga na napięcie!

Kupując przetwornicę napięcia musimy przede wszystkim zwrócić uwagę na napięcie wejściowe, do którego jest ona przystosowana. – Należy pamiętać, iż w przypadku samochodów osobowych i dostawczych napięcie to powinno wynosić 12 V – wyjaśnia Janusz Załęcki, właściciel warsztatu elektromechanicznego z Katowic – To ważne, bowiem na rynku dostępne są też konwertery do ciężarówek, przystosowane do napięcia wejściowego 24 V.

Kiedy już wybraliśmy odpowiednią przetwornicę do naszego auta, musimy zdecydować, jaka moc urządzenia będzie nam potrzebna: im większa, tym więcej urządzeń elektrycznych będzie można podłączyć do przetwornicy. Ale uwaga! Przy wyborze mocy przetwornicy musimy zwrócić uwagę na pojemność akumulatora w samochodzie, aby nie dochodziło do rozładowania tego ostatniego podczas korzystania z urządzenia przy wyłączonym silniku. Na rynku dostępne są przetwornice w szerokim wachlarzu mocy – od 150 do 2.000 W. Generalnie do aut z akumulatorami o pojemności ok. 50 Ah optymalne są konwertery o mocy 150-300 W, z akumulatorami 60 Ah mogą zaś współpracować przetwornice 350-400 Watowe. Dla baterii 65 Ah wskazane są urządzenia o mocy 500-600 W, dla 75 Ah - 800-1.200 W. W samochodach wyposażonych w najmocniejsze akumulatory 85 Ah, można z powodzeniem stosować przetwornice 1.500-2.000 Watowe.

Pod fotelem lub w bagażniku

Gdzie powinno się montować przetwornicę w aucie? Zdaniem fachowców, najlepszymi miejscami są przestrzenie pod siedzeniami kierowcy lub pasażera albo w bagażniku (konwerter powinien być montowany na stałe). Warto przy tym podłączyć do przetwornicy przedłużacz: umożliwi to wszystkim pasażerom pojazdu wygodne podpinanie do niej urządzeń elektrycznych. Miejsce, w którym będzie zamontowana przetwornica musi być suche. Oprócz tego ważne jest zapewnienie właściwej cyrkulacji powietrza wokół urządzenia: zbyt wysoka temperatura pracy może bowiem przyczynić się do zmniejszenia żywotności wrażliwych elektronicznych elementów np. kondensatorów. Pomimo tego, iż większość dostępnych na rynku przetwornic samochodowych, (szczególnie o mocy do 300 W), dysponuje wtyczką zasilającą przystosowaną do gniazda zapalniczki, urządzenie powinno być podłączone bezpośrednio do akumulatora. Dlaczego? Przede wszystkim zapewni to ochronę gniazdka zapalniczki przed awarią na skutek ewentualnego przeciążenia. Poza tym podłączenie takie jest po prostu bardziej funkcjonalne: będzie można korzystać z przetwornicy i zapalniczki jednocześnie.

Umiarkowane ceny

Przetwornice napięcia nie są drogimi urządzeniami. Najsłabszy konwerter 12/230 V o mocy 150-300 W można kupić za ok. 80-150 zł, w zależności od marki i sklepu. Najmocniejsze urządzenia o mocy 1.000-2.000 W, dostaniemy za ok. 160-300 zł. Do tych cen należy oczywiście doliczyć koszt robocizny, czyli trwałego zamontowania przetwornicy w samochodzie i ewentualnego podłączenia jej do akumulatora. Również i on nie jest wysoki: specjalistyczne warsztaty liczą sobie za tę usługę od 40-100 zł.