Akumulatory w systemach start-stop – jak wymieniać i na co zwracać szczególną uwagę?
System start-stop montowany w nowych samochodach staje się już powoli standardem. Przybywa również tego rodzaju pojazdów w stacjach serwisowych, gdzie wykonywane są okresowe przeglądy serca całego układu, którym jest akumulator. Jeśli chodzi o jego kontrolę, to nie ma z tym większych problemów. Te ostatnie zaczynają się natomiast w przypadku konieczności wymiany zużytego lub uszkodzonego akumulatora na nowy.
Gdzie go znaleźć?
Pierwszą trudność może stanowić sama lokalizacja baterii. O ile w przypadku pojazdów bez systemu start-stop znajduje się ona praktycznie zawsze pod maską, o tyle w samochodach wyposażonych w ten system akumulator może być zamontowany w zupełnie innym miejscu, m.in. w kabinie pasażerskiej (np. pod jednym z foteli) lub w bagażniku. Ze względu na umiejscowienie akumulatora w pojeździe, jego model oraz procedurę wymiany, całkowity czas operacji zastąpienia zużytego lub niesprawnego nowym, może wydłużyć się nawet czterokrotnie w stosunku do standardowych baterii w samochodach bez systemu start-stop.
Jaki start-stop?
Przed dokonaniem właściwego wyboru akumulatora, należy zorientować się, z jakim rodzajem systemu start-stop mamy do czynienia. Ze względu na stopień złożoności wyróżniamy dwa: podstawowy i zaawansowany. W obu z nich działanie systemu start-stop polega na wyłączaniu silnika w momencie zatrzymania pojazdu i ponownym jego uruchomieniu w celu kontynuacji jazdy (np. na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną). Zaawansowany rodzaj systemu start-stop wyróżnia natomiast dodatkowa funkcjonalność, polegająca na możliwości akumulacji dodatkowej energii pochodzącej z hamowania (tzw. proces rekuperacji) oraz ograniczenia ładowania akumulatora w momencie przyspieszania (przez alternator).
Akumulator EFB czy AGM?
W podstawowym systemie start-stop zalecane jest stosowanie baterii wyprodukowanych w technologii EFB (z ang. Enhanced Flooded Battery). Charakteryzują się one specjalną powłoką z poliestru na płycie dodatniej, pomagającą utrzymać masę czynną akumulatora w płycie. Dzięki temu rozwiązaniu, baterie EFB dysponują dwa razy wyższą wytrzymałością cykliczną w porównaniu do akumulatorów konwencjonalnych, zasilając odbiorniki elektryczne w samochodzie przy wyłączonym silniku i gwarantując natychmiastowe ponowne uruchomienie silnika.
Natomiast w zaawansowanych rodzajach systemu start-stop powinny być stosowane akumulatory w technologii AGM (z ang. Absorbent Glass Mat). W technologii AGM pomiędzy płytami ołowianymi są umieszczone maty z włókna szklanego nasycone elektrolitem, co zwiększa efektywność pracy akumulatora. Akumulatory AGM w porównaniu do EFB są bardziej wydajne, ponieważ mogą zasilić energią elektryczną większą liczbę odbiorników oraz funkcjonować przy bardzo niskim poziomie naładowania.
Uwaga! Fachowcy dopuszczają możliwość zamontowania akumulatora AGM w pojeździe, w którym wcześniej funkcjonowała bateria EFB. Z kolei odwrotny montaż nie jest zalecany.
A jak wygląda sprawa w przypadku zastosowania konwencjonalnego akumulatora w pojeździe z systemem start-stop? Nie opłaca się to ze względów czysto finansowych: w okresie już od trzech tygodni do pięciu miesięcy nastąpi bowiem jego przedwczesne zużycie.
Nowy akumulator – tylko po adaptacji
Zamontowanie nowego akumulatora dostosowanego do określonego rodzaju systemu start-stop, to jednak nie wszystko. Konieczna jest bowiem jego adaptacja (zakodowanie) z komputerem pokładowym. Dlaczego jest to takie istotne? Chodzi o zapewnienie prawidłowej gospodarki energetycznej w pojeździe i właściwe ładowanie. Proces adaptacji (zakodowania) polega najczęściej na wpisaniu kodu katalogowego części i kodu akumulatora. W przypadku pominięcia czynności adaptacyjnej może się zdarzyć, iż poszczególne elementy systemu start-stop nie będą właściwie funkcjonować.
Uwaga! W niektórych pojazdach z systemem start-stop adaptacja nowego akumulatora jest automatyczna, w innych zaś odbywa się w sposób manualny, przy użyciu komputera lub urządzenia z odpowiednim oprogramowaniem i podpięciem do gniazda EOBD.