Aby podnieść samochód ...
... trzeba oczywiście użyć podnośnika. To oczywista prawda, w tym artykule nie będziemy jednak zajmowali się dobrze znanymi małymi podnośnikami, dzięki którym można np. wymienić koło na drodze, ale przedstawimy najpopularniejsze rodzaje i wersje profesjonalnych urządzeń warsztatowych, a także stosowany w nich napęd.
Dwukolumnowe rządzą
Najbardziej popularnym rodzajem podnośników warsztatowych, są tzw. dwukolumnowe. Pojazd jest na nich unoszony dzięki dwom parom ramion, umieszczonych na poruszających się pionowo wózkach w prowadnicach kolumn. Na końcach ramion znajdują się tzw. łapy, czyli wsporniki, które wsuwa się pod płytę podłogową samochodu (w większości konstrukcji, ramiona można przedłużać za pomocą specjalnych przedłużaczy montowanych pomiędzy nimi, a łapami). Dzięki takiemu ich umiejscowieniu, samochód może być podnoszony i opuszczany przy całkowitym odciążeniu zarówno jego kół, jak i zawieszenia. Niewątpliwą zaletą podnośników dwukolumnowych, jest możliwość obsługi pojazdów z bardzo niskim zawieszeniem i małym prześwitem.
Symetryczne i asymetryczne
Podnośniki dwukolumnowe są oferowane w dwóch wymienionych powyżej wersjach. W odmianie symetrycznej wszystkie cztery ramiona podnośnika mają taką samą długość. Z kolei wersja asymetryczna ma na każdej kolumnie po jednym dłuższym i jednym krótszym ramieniu. Dzięki temu asymetrycznemu rozwiązaniu, podnośniki te zapewniają bardziej równomierny rozkład podnoszonych mas, niż ma to miejsce w przypadku odmiany symetrycznej. Jest to szczególnie istotne, bowiem w przypadku samochodów ich najcięższe podzespoły, takie jak silnik czy skrzynia biegów, nie są rozmieszczone symetrycznie, a znajdują się najczęściej przy przedniej lub przy tylnej osi pojazdu.
Elektromechaniczne, czy elektrohydrauliczne?
Podnośniki dwukolumnowe różnią się również pomiędzy sobą rodzajem zastosowanego w nich napędu. Starsze wersje dysponują elektromechanicznym, który jest realizowany poprzez mechanizm śrubowy. Jak to działa? Ruch obrotowy śruby jest zamieniany na wzdłużny (w tym przypadku pionowy) posuw przytwierdzonej do wózka nakrętki. Wadą podnośników z napędem elektromechanicznym, jest przede wszystkim ich głośna praca, a także konieczność przeprowadzania częstych prac konserwacyjnych. Znacznie lepszymi pod tym względem, są podnośniki z napędem elektrohydraulicznym. W ich przypadku wykorzystywane jest tzw. zjawisko zwielokrotnienia siły unoszącej, realizowane przez przekładnię hydrauliczną składającą się z pompy i siłowników tłokowych umieszczonych pionowo w kolumnach. Najczęściej spotykane są podnośniki wyposażone w dwa siłowniki napędzane wspólną pompą hydrauliczną. Aby zapewnić równomierne unoszenie wózków na obu kolumnach, konieczne jest umiejscowienie pomiędzy nimi belki synchronizacyjnej. W zależności od wersji podnośnika, może być ona umieszczona na górze kolumn lub na ich dole.
Zalety i wady
Która wersja podnośnika jest lepsza? W przypadku belki synchronizacyjnej umieszczonej na dole kolumn, zaletę stanowi ich niższa wysokość, a więc możliwość zastosowania ich w małych pomieszczeniach warsztatowych lub obsługa większych pojazdów, takich jak dostawcze, czy np. kampowozy. Z kolei niedogodnością jest koniecznośc przejeżdżania pojazdem po belce. Najważniejszą zaletą podnośników z górną belką synchronizacyjną, jest ich stabilność. O co chodzi? W przypadku tych wersji nie są konieczne mocne fundamenty, jak ma to miejsce w przypadku konstrukcji z dolna belką. Ponadto górne usytuowanie belki synchronizacyjnej pozwala obsługiwać samochody o bardzo małym prześwicie. Podobnie jak wersja z dolną belką, również górnobelkowa nie jest pozbawiona wad. Ze względu na jej umiejscowienie, najpoważniejszą jest utrudnione obsługiwanie wyższych pojazdów, a także konieczność dysponowania wysokim pomieszczeniem warsztatowym – średnio w przedziale 4-5 metrów.