Zbieżność - warto skontrolować po zimie

Wielu z nas tak naprawdę nie wie do końca czym jest prawidłowa geometria kół oraz zbieżność. Owszem, mamy świadomość, że samochód musi mieć prawidłowo ustawioną geometrię oraz zbieżność, jednak nic ponad to. A tak naprawdę prawidłowo ustawiona zbieżność sprawia, że samochód samoczynnie utrzymuje prosty kierunek jazdy, nawet po puszczeniu koła kierownicy. Gdy jadąc prostym odcinkiem drogi puścimy koło kierownicy i auto samoczynnie zaczyna zbaczać z toru jazdy, lub gdy prowadząc auto mamy wrażenie, że musimy je nieustannie „zmuszać” do jazdy na wprost, wówczas powinniśmy zdecydowanie skontrolować zbieżność na stacji diagnostycznej.

Geometria kół to zespół elementów zawieszenia pojazdu, odpowiednio ustawionych względem siebie i płaszczyzny drogi, decydujących o prawidłowym prowadzeniu kół, właściwym ustawieniu koła kierownicy oraz odpowiedniej kierowalności pojazdu. Nieprawidłowa geometria kół przyczynia się do gorszej kierowalności auta oraz szybszego zużywania elementów zawieszenia i opon (nierównomierne ścieranie się). Najważniejszymi składowymi geometrii kół są: zbieżność oraz kąt pochylenia kół (nieprawidłowe ich ustawienie może powodować przyspieszone ścieranie bieżnika opon oraz „ściąganie” auta), kąt pochylenia oraz kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy (nieprawidłowości skutkują „ściąganiem” auta). Prawidłowe ustawienie tych czterech elementów jest gwarantem bezpieczeństwa i trwałości układu jezdnego pojazdu.

Zbieżność z kolei to składowa geometrii kół, określająca ustawienie kół w stosunku do osi wzdłużnej pojazdu. W samochodach napędzanych na przednią oś zazwyczaj koła przednie ustawia się nieco rozbieżnie (lekko wychylone na zewnątrz), gdyż podczas przekazywania momentu obrotowego na nawierzchnię drogi mają one tendencję do zbiegania się do środka osi wzdłużnej pojazdu (w konsekwencji dochodzi do kompensacji obu różnic, wynikiem czego jest uzyskanie prawidłowej, równoległej, zbieżności). W pojazdach napędzanych na tył, koła przedniej osi ustawia się nieco zbieżnie (powstające w czasie jazdy momenty rozchylające doprowadzają do uzyskania prawidłowej zbieżności). Nieprawidłowa zbieżność kół pogarsza właściwości jezdne pojazdu i wpływa na przyspieszone zużycie opon.

Przyczyn zmiany geometrii kół może być wiele, jednak najczęstsze to wjechanie przy wysokiej prędkości w dziurę na drodze lub nazbyt gwałtowne najechanie na krawężnik. Objawami rozregulowanej zbieżności jest nie tylko nieprawidłowe zachowanie się auta podczas jazdy, ale często także skrzywione koło kierownicy (jadąc na wprost koło kierownicy jest lekko odchylone w prawo lub w lewo). Przy dłuższej eksploatacji auta z nieprawidłowo ustawioną zbieżnością objawy mają jeszcze bardziej dotkliwy charakter – nieprawidłowo ustawione opony nierównomiernie się ścierają, co w konsekwencji prowadzi do ich ząbkowania (asymetryczne zużycie bieżnika opony na krawędziach). Szczególnie mocno zjawisko to objawia się po sezonie zimowym, kiedy zakładamy opony, które przez kilka miesięcy leżakowały w garażu. W takich warunkach lekko zdeformowana opona ulega dalszej deformacji, która ostatecznie prowadzi do fatalnego zachowania na drodze – opona „bije”, szumi i przenosi drgania na koło kierownicy.

Koszt skontrolowania i ustawienia geometrii kół oscyluje wokół kilkudziesięciu PLN. To stosunkowo niewiele, zważywszy, że prawidłowa geometria kół warunkuje nasze bezpieczeństwo na drodze. Co więcej, zaniechanie tej czynności prowadzi do zniszczenia ogumienia, elementów układu kierowniczego oraz zawieszenia, a wówczas koszty mogą być znacznie wyższe.