Rozrząd? Uważaj na pompę!
Wielokrotnie już o tym pisano, ale chyba wciąż za mało, ponieważ przykre niespodzianki związane z tym elementem wyposażenia samochodów zdarzają się nader często. Mowa o pompie wody, która wymaga szczególnej uwagi i w związku z tym powinna być każdorazowo bezwzględnie wymieniana wraz z kompletem paska rozrządu i jego oprzyrządowania. Niestety, nie wszystkie warsztaty trzymają się tej kardynalnej zasady, zaś za skutki tej opieszałości zapłaci wcześniej czy później właściciel pojazdu.
Jak to działa?
Zadaniem samochodowej pompy wody jest zapewnienie obiegu płynu chłodzącego w całym układzie chłodzenia. Dzięki jej pracy, ciepło absorbowane z silnika zasila obieg nagrzewnicy ciepłą cieczą. Najważniejszym elementem pompy wody jest wirnik. Jego konstrukcja musi zapewniać optymalne osiągi wspomnianego już obiegu płynu chłodzącego, jak również ochronę przed powstawaniem tzw. korka parowego. Chodzi o niebezpieczne zjawisko polegające na odparowaniu cieczy w przewodach, którymi zasysane jest paliwo ze zbiornika, na skutek jej podgrzania a następnie rozprężenia. W konsekwencji może dochodzić do nierównomiernej pracy silnika lub jego dławienia. Jeśli chodzi o sposób montażu pomp wody, to może on odbywać się na dwa sposoby: z koła pasowego lub bez jego udziału.
Łożyska …
Pompy wodne, jak wszystkie elementy wyposażenia samochodów, ulegają różnego rodzaju uszkodzeniom. W szczególności narażone są na nie łożyska i uszczelniacze. Jeśli chodzi o te pierwsze, to w pompach wody używane są łożyska dwurzędowe bez tzw. bieżni wewnętrznej. W jej miejsce stosowana jest bieżnia zlokalizowana bezpośrednio na wałku. Rozwiązanie takie pozwala przede wszystkim na uzyskiwanie większej zdolności przenoszenia obciążeń, w porównaniu z wcześniej stosowanymi łożyskami jednorzędowymi. Ponadto – co jest szczególnie istotne – zastosowanie jednej zewnętrznej bieżni dla obu łożysk eliminuje ryzyko ich nieosiowego ułożenia, a także zapobiega powstawaniu niebezpiecznych naprężeń wewnątrz łożyska. Dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania, łożyska dwurzędowe muszą być odpowiednio dobrane do obciążeń panujących w określonym układzie danego pojazdu.
… a może uszczelniacze?
We współczesnych samochodach stosowane są różnego rodzaju uszczelnienia pomiędzy pompą wody, a blokiem silnika. Mogą one występować zarówno w postaci tzw. O-ringów, jak i papierowych uszczelek. Coraz częściej można również spotkać specjalne uszczelniacze silikonowe. O ile większych problemów nie nastręczają dwa pierwsze rodzaje uszczelnień, to w przypadku uszczelniaczy silikonowych należy zwrócić szczególną uwagę na ich aplikację. O co chodzi? Przede wszystkim o grubość położonej warstwy uszczelnienia. Powinna ona być stosunkowo cienka, ponieważ nadmiar silikonu może zostać podmyty do układu chłodzącego. W konsekwencji może dojść do zablokowania chłodnicy lub nagrzewnicy. Jeśli chodzi o inne elementy, to wałek uszczelnia się za pomocą uszczelnienia osiowego, zaś elementy ślizgowe (wykonane z powłoki węglowej lub węglika krzemu), są „dociskane” do siebie przy użyciu specjalnej sprężyny.