Przepływomierze, czyli ile zassiesz - tyle wtryśniesz

W nowoczesnych autach wyposażonych m.in. w silniki spełniające wymogi surowej normy Euro 4, montowane są specjalistyczne mierniki masy powietrza zasysanego do ich cylindrów. Urządzenia te, nazywane czujnikami lub przepływomierzami, kontrolują na bieżąco natężenie przepływającego powietrza, pozwalając na dobranie optymalnej dawki wtryskiwanego paliwa do komory spalania silnika. Pomimo swoich zalet, czujniki masy zasysanego powietrza są dość usterkowymi urządzeniami. Do ich uszkodzeń przyczynia się m.in. korozja na stykach przyłączeniowych, a także drgania wynikające z nieprawidłowej pracy silnika.

Elektronika na … drucie

Czujnik masy zasysanego powietrza przez silnik jest montowany pomiędzy przepustnicą a filtrem powietrza (zob. zdjęcie). Jego podstawowy element stanowi podgrzany elektrycznie drut lub płytka przewodząca. W zależności od stopnia intensywności przepływu zasysanego powietrza oraz jego temperatury, zmienia się oporność (rezystancja) tych elementów. Wszystkie zmiany są następnie przetwarzane na sygnał cyfrowy (rzadziej analogowy), na podstawie którego następuje ściśle określony wtrysk paliwa w trakcie każdego z cyklów pracy silnika. Początkowo czujniki masy zasysanego powietrza były montowane w samochodach wyposażonych w jednostki benzynowe. Obecnie można je spotkać również w pojazdach z instalacją LPG oraz w autach z silnikami wysokoprężnymi.

Łatwiej w benzynie i gazie …

Potencjalne uszkodzenia przepływomierzy przekładają się na nierówną pracę silnika lub spadek jego dynamiki. Najłatwiej je rozpoznać podczas jazdy testowej (najlepiej z różnymi prędkościami, np. w terenie zabudowanym i poza nim) z podpiętym komputerem diagnostycznym. Dzięki temu ostatniemu jest bowiem możliwe odczytanie pomiarów przekazanych przez czujnik masy zasysanego powietrza, w różnych warunkach obciążenia silnika. Uwaga! Przed przystąpieniem do drobiazgowej analizy wskazań przepływomierza, należy wykluczyć możliwość nieprawidłowego funkcjonowania innych elementów, m. in. świec, pompy paliwowej, a przede wszystkim filtrów powietrza i paliwa.

… trudniej w dieslach

Zdaniem fachowców, trudniej jest określić awarię czujników masy zasysanego powietrza w samochodach wyposażonych w silniki wysokoprężne. Wojciech Gołąbek, właściciel specjalistycznego warsztatu „Dynosoft” w Katowicach: – Potencjalne uszkodzenia przepływomierzy są bardziej odczuwalne w dieslach, ponieważ silnik bardzo szybko traci swoją moc. Problem jednak w tym, iż podobne objawy mogą powodować m.in. zablokowany zawór EGR, czy zepsuta turbosprężarka – wyjaśnia. Na nieprawidłową pracę silnika wpływają również często uszkodzone (nieszczelne) wtryskiwacze, a także niedrożne filtry cząstek stałych zwane potocznie sadzowymi.

Markowy, czy tani?

Jak podkreślają warsztatowcy, najlepiej wybierać czujniki sprawdzonych producentów, ponieważ można dobrać odpowiednio dopasowane do charakterystyki silnika w danym modelu samochodu (ceny wahają się od 150 do 400 zł). Inaczej ma się rzecz z tańszymi od nich przepływomierzami mniej znanych wytwórców, w tym m.in. chińskich. Dlaczego? Powód jest prosty: większość nie jest właściwie skalibrowana z określonym typem jednostki napędowej, a w związku z tym czujniki te nie będą właściwie funkcjonować. Użycie takiego przepływomierza skutkuje zazwyczaj nieprawidłowym funkcjonowaniem wtryskiwaczy paliwa, co w konsekwencji przekłada się na odczuwalne przez kierującego problemy z silnikiem samochodu.