(Nie) lecą w kulki

Upowszechnienie się przedniego napędu w samochodach osobowych, spowodowało rewolucyjną zmianę w łożyskowaniu ich przednich kół. Stosowane wcześniej toczne łożyska stożkowe, zostały wyparte przez bardziej funkcjonalne dwurzędowe kulkowe łożyska skośne. Nic w tym dziwnego, najważniejszą zaletą tych ostatnich jest bowiem ich bezobsługowość. Nie wymagają one bowiem ani okresowych regulacji (w przypadku łożysk stożkowych konieczne jest ustawienie właściwego luzu osiowego), ani smarowania. W teorii kulkowe łożyska skośne powinny mieć trwałość minimum 15 lat. W praktyce jednak ich żywotność skraca niewłaściwa eksploatacja pojazdu (m.in. z uszkodzonym uszczelnieniem piasty koła), jak również tzw. zmęczenie materiału, czyli stopniowe zużycie powierzchni roboczych łożyska.

Z trzema generacjami

Najprostsze dwurzędowe kulkowe łożysko skośne (tzw. pierwszej generacji), montowane jest poprzez wciśnięcie w gniazdo zwrotnicy. Rozwiązanie takie można spotkać głównie w starszych modelach samochodów, m.in. Oplach Kadett i Astra. Inny typ łożyskowania, tzw. druga generacja, stanowi zintegrowanie dwurzędowego łożyska skośnego z piastą, do której przykręcane jest koło. Ten typ łożyskowania przednich kół napędzanych ma np. Nissan Primera. Najbardziej rozbudowana wersja dwurzędowego łożyska skośnego (tzw. trzeciej generacji), stanowi połączenie piasty i zwrotnicy koła. Najważniejszą zaletą tego rozwiązania jest prostota montażu takiego łożyska, za pomocą kilku śrub. Jan Białdyga, właściciel warsztatu mechaniki pojazdowej „Autocolor” w Rudzie Sląskiej (woj. śląskie): – Łożyskowanie trzeciej generacji stosowane jest w różnych modelach samochodów, począwszy od Fiata Pandy, a skończywszy na Fordzie Mondeo – informuje.

Wibruje, stuka, wyje …

Niepokojące dźwięki dobiegające od strony przednich kół samochodu podczas jazdy, mogą zwiastować uszkodzenie jednego z łożysk. Innym objawem nieprawidłowej pracy układu łożyskowania kół, jest nasilająca się wibracja tych ostatnich przenoszona na cały układ kierowniczy samochodu. Wbrew pozorom, ustalenie które łożysko uleglo uszkodzeniu, może sprawić kłopot nawet doświadczonym mechanikom. Jednym ze sposobów pozwalających rozpoznać problem, jest sprawdzenie luzu w łożysku. Mechanik unosi auto na podnośniku, a następnie porusza przednimi kołami w kierunkach równoległym i poprzecznym do osi ich obrotu. Metoda ta wymaga jednak wyczucia i nie zawsze jest skuteczna. Innym sposobem oceny stanu łożysk kół przednich, jest przysłuchiwanie się odgłosom dobiegającym podczas ich obracania się podczas jazdy: np. łożysko, do wnętrza którego wniknęła korozja, „informuje” o tym głośnym buczeniem. Nie zawsze jednak da się w ten sposób ustalić, które łożysko należy wymienić. Dlatego też skuteczniejszą metodą rozpoznania ewentualnego uszkodzenia, jest umieszczenie samochodu na podnośniku kolumnowym i rozpędzenie kół osi napędzanej za pomocą silnika.

Wciskanie na prasie

Sposób wymiany uszkodzonego łożyska koła przedniego zależy głównie od rodzaju jego zamontowania. Najszybciej dokonuje się wymiany łożyskowań tzw. trzeciej generacji: w ich przypadku wystarcza bowiem odkręcenie, a następnie przykręcenie (z odpowiednim momentem) kilku śrub. Inaczej ma się rzecz z łożyskami starszych generacji, czyli tzw. wciskanymi. Aby prawidłowo wymontować stare i założyć nowe łożyskowanie, należy posłużyć się ręczną prasą hydrauliczną – najlepiej ze wskaźnikiem ciśnienia. Jak podkreślają fachowcy, nie wolno używać młotka przy montażu łożyska, ponieważ można je łatwo uszkodzić. Zastosowanie młotka dopuszczalne jest jedynie w skrajnych wypadkach: m.in. przy wybijaniu zapieczonego łożyska z gniazda zwrotnicy. Należy jednak robić to z wyczuciem, aby nie uszkodzić tego ostatniego.