Gdy się (nie) toczą ...
Łożyska kół są elementami bardzo trwałymi do tego stopnia, iż zdarzają się egzemplarze samochodów, w których nie były one nigdy wymieniane. Jednak podobnie jak inne elementy pojazdów, również i one się psują. W większości przypadków niedomagania łożysk kół samochodowych wynikają jednak z uszkodzeń mechanicznych - często podczas niewłaściwie przeprowadzonego montażu, sporadycznie zaś odpowiada za nie ich przedwczesne zużycie.
Kontrola na dwa sposoby
Ujmując rzecz w największym skrócie można powiedzieć, iż podstawowym zadaniem łożysk kół samochodów jest zapewnianie im ruchu obrotowego, z możliwie jak najmniejszymi oporami. W praktyce jednak uszkodzenie łożyska jednego z kół jest stosunkowo trudno wyczuwalne przez kierującego, bowiem jego objawy narastają stopniowo. Dopiero odgłosy w postaci głośnego wycia, dochodzące ze strony niedomagającego elementu, mogą świadczyć o tym, iż coś złego dzieje się z łożyskiem. Jak zatem przekonać się, iż właśnie ten element uległ uszkodzeniu? Jednym ze sposobów pozwalających rozpoznać problem, jest sprawdzenie luzu w łożysku przez wyspecjalizowanego mechanika. Samochód unoszony jest na podnośniku, a następnie pracownik warsztatu porusza przednimi kołami w kierunkach równoległym i poprzecznym do osi ich obrotu. W takich przypadku jednak, aby prawidłowo zdiagnozować problem, wymagane jest wyczucie co sprawia, iż metoda ta nie zawsze jest skuteczna. Najlepszym sposobem oceny stanu łożysk kół przednich, jest przysłuchiwanie się odgłosom dobiegającym z obracających się kół podczas jazdy, a właściwie jej symulacji w warunkach warsztatowych. W jaki sposób jest to przeprowadzane? Samochód unoszony jest na podnośniku kolumnowym, a następnie rozpędza się koła osi napędzanej za pomocą silnika.
Nie tylko bieżnia
Jedną z najczęstszych przyczyn nieprawidłowej pracy łożysk kół, jest uszkodzenie ich bieżni. Może do niego dojść w czasie jazdy, np. na skutek przedostania się twardego ciała obcego przez uszczelnienie. Jednak w przeważającej większości przypadków za zniszczenie bieżni odpowiedzialny jest niewłaściwy montaż łożyska koła – nierozsądne użycie młotka do jego wbijania, może powodować dodatkowo plastyczne odkształcenie bieżni. Jednak nie tylko uszkodzenie bieżni powoduje wadliwe funkcjonowanie łożysk kół. Na skutek niewłaściwie przeprowadzonego montażu, podczas którego dochodzi do powstania groźnych naprężeń, bardzo często pęka pierścień zewnętrzny łożyska. Na domiar złego, trwałemu uszkodzeniu ulega również uszczelniacz. Ten ostatni można również zniszczyć poprzez błąd, w postaci nie zachowania tzw. współosiowości łożyska. Należy pamiętać, iż na skutek trwałego uszkodzenia uszczelniacza, do wnętrza łożyska może wnikać bez żadnych przeszkód woda, przyczyniając się do postępującej korozji. Jest ona najbardziej zauważalna na jego pierścieniu zewnętrznym.
Prosto? Nie zawsze!
Wymiana współczesnego łożyskowania kół, czyli zespolonej z łożyskiem piasty, nie nastręcza już mechanikom takich trudności, jak miało to miejsce w starszych typach pojazdów. Okazuje się, iż nie zawsze operacja ta jest tak prosta. W niektórych przypadkach do jej przeprowadzenia wymagana jest gruntowna wiedza, a już na pewno dokładne przestudiowanie instrukcji dołączonej przez producenta danego łożyska. W ten sposób uniknie się bardzo często popełnianych błędów, jak np. wywieranie nacisku na niewłaściwy pierścień, podczas wciskania łożyska za pomocą prasy. W efekcie zostaje ono zniszczone i nadaje się tylko do wyrzucenia. Sytuacja taka ma często miejsce w przypadku łożysk montowanych w niektórych modelach Mazdy, Volvo i Forda. Ich piasty są specyficzne, ponieważ są wyjmowane z wewnętrznej bieżni, w nie jak w większości przypadków – zewnętrznej. Ponadto, aby się do nich dostać, konieczne jest użycie specjalistycznego narzędzia.