Niedoszacowane prognozy
Trudny, ale udany rok ma za sobą branża wynajmu pojazdów. Ogłoszone na konferencji wyniki zaskoczyły nawet ekspertów, chociaż już po trzech kwartałach było wiadomo, że szykuje się niespodzianka. Jednak jej rozmiary były sporym zaskoczeniem. Czy to oznacza, że polscy przedsiębiorcy zwrócili się w stronę wynajmu? Oby.
Roczny wzrost liczby pojazdów finansowanych i zarządzanych przez firmy należące do Polskiego Związku Wynajmu i Leasingu Pojazdów okazał się znacznie wyższy od nawet najbardziej optymistycznych prognoz z początku zeszłego roku i wyniósł aż 11%. Dynamika wzrostu zwiększała się w każdym kolejnym kwartale, osiągając w ostatnich trzech miesiącach najwyższy poziom w roku 3,7%.
W ciągu 2013 roku łączna liczba samochodów znajdujących się w full service leasingu, leasingu operacyjnym lub wyłącznym zarządzaniu firm PZWLP zwiększyła się o 11 562 auta, co oznacza aż 11% wzrostu branży wynajmu i leasingu pojazdów w ubiegłym roku. Skumulowana flota Polskiego Związku Wynajmu i Leasingu Pojazdów na koniec 2013 roku liczyła dzięki temu już ponad 116,5 tys. (116 539) firmowych samochodów osobowych i dostawczych, jeżdżących na co dzień po polskich drogach. Ponad 91 tys. aut (91 067) znajdowało się w leasingu operacyjnym z pełną obsługą (full service leasingu), co stanowi aż 78% łącznej floty PZWLP. W leasingu z serwisem było to blisko 15 407 pojazdów (13,3%), a w wyłącznym zarządzaniu 10 065 samochodów, czyli 8,7%.
Wstępne prognozy dla branży wynajmu i leasingu w 2013 roku były ostrożne ze względu na oznaki spowolnienia gospodarczego i zakładały wzrost roczny na poziomie 5–7%. Najbardziej optymistyczne przewidywania mówiły natomiast o 8–9-procentowej dynamice.
– Branża car fleet management rozwijała się w Polsce zawsze w bardzo dynamicznym tempie, wielokrotnie przekraczającym wzrost gospodarczy kraju – mówi Leszek Pomorski, prezes Zarządu PZWLP, prezes Alphabet Polska Fleet Management. – 11% wzrostu w roku 2013, w którym ciągle można było obserwować oznaki spowolnienia gospodarczego, to doskonały wynik udowadniający, że wynajem i leasing pojazdów jest odporny na słabszą koniunkturę gospodarczą. Jedną z główną przyczyn dużej dynamiki wzrostu wynajmu długoterminowego samochodów w okresie wolniej rozwijającej się gospodarki jest stopniowe wypieranie przez leasing operacyjny z pełną obsługą, starszych i mniej rozwiniętych form finansowania samochodów służbowych, takich jak leasing finansowy czy zakup. Firmy i przedsiębiorcy w Polsce są coraz bardziej świadomi usługi full service leasingu i jednocześnie coraz bardziej przekonani do jej zalet. W przypadku leasingu operacyjnego z pełną obsługą, w odróżnieniu od leasingu finansowego czy zakupu, zyskują bowiem dla własnej floty nie tylko finansowanie, ale również przejęcie przez zewnętrzną firmę wszelkich uciążliwych kwestii związanych z administracją samochodami służbowymi, np. ubezpieczeń, przeglądów, napraw, czy rejestracji. Wynajem długoterminowy gwarantuje nie tylko finansowanie aut i duży komfort w użytkowaniu floty dzięki pełnej zewnętrznej administracji floty, ale także dochodzące nawet do 30% oszczędności w łącznych kosztach związanych z samochodami służbowymi. W niektórych krajach zachodnioeuropejskich w full service leasingu znajduje się już nawet 70% wszystkich leasingowanych aut użytkowanych przez biznes.
Marki silne flotowo
Do najpopularniejszych aut flotowych w 2013 roku, finansowanych i zarządzanych przez firmy należące do PZWLP, należały Ford Focus, Škoda Fabia, Škoda Octavia i Toyota Yaris. W łącznej liczbie ponad 116,5 tys. pojazdów, 75% stanowiły samochody z silnikiem Diesla. We flotach firm PZWLP pojawiają się już również auta wykorzystujące ekologiczne napędy – hybrydowe i elektryczne.
– Samochody ekologiczne stanowią jednak wciąż zaledwie ułamek procent – mówi Leszek Pomorski, prezes PZWLP, prezes Alphabet Polska Fleet Management. – Oferta usług ekologicznych oraz samych samochodów hybrydowych i elektrycznych jest w firmach CFM coraz szersza. Jednakże do zwiększenia tempa rozwoju ekologicznych flot w Polsce konieczne jest wprowadzenie w naszym kraju, wzorem bardziej rozwiniętych rynków zachodnioeuropejskich, odpowiednich mechanizmów prawnopodatkowych, zachęcających firmy i przedsiębiorców do inwestowania w tego typu rozwiązania. Służbowe samochody elektryczne muszą być dla biznesu po prostu jeszcze bardziej opłacalne ekonomicznie, co można osiągnąć poprzez np. dopłaty do zakupu tego typu aut, ulgi podatkowe czy zwolnienia z opłat parkingowych lub za przejazdy autostradami.
Rok 2013 zapisze się w historii branży flotowej, między innymi, pod hasłem planowanych od 2014 roku zmian w odliczaniu podatku VAT od samochodów służbowych i związaną z tym niepewnością co do regulacji prawnych, jakie będą obowiązywać w przyszłości. Projekt planowanych w bieżącym roku przepisów podatkowych w zakresie VAT od aut użytkowanych przez firmy został opublikowany dopiero w grudniu.
– W minionym roku polska branża car fleet management wykonała duży krok, jeszcze bardziej zbliżając się pod względem standardów do rynków zachodnioeuropejskich – twierdzi Leszek Pomorski. – W październiku 2013 Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów opublikował „Przewodnik zwrotu samochodów dostawczych”. Jest to drugie tego typu wydawnictwo, od kilku lat na rynku funkcjonuje bowiem przewodnik dotyczący zwrotu po okresie wynajmu długoterminowego samochodów osobowych, który cieszy się już dużym uznaniem w branży. Auta dostawcze stanowią coraz większą grupę wynajmowanych i leasingowanych pojazdów na polskim rynku flotowym. Ze względu na odmienną od pojazdów osobowych konstrukcję oraz warunki użytkowania, stworzenie odrębnego dla tego typu samochodów przewodnika zwrotu było oczekiwanym przez branżę rozwiązaniem.
W 2013 roku już po raz szósty z rzędu przyznane zostały jedne z najbardziej prestiżowych wyróżnień na polskim rynku flotowym – Nagrody PZWLP. Tym razem do nagród nominowanych zostało blisko 100 firm, a we wszystkich 6 edycjach o wyróżnienia te ubiegało się już prawie 450 firm. Nagrody PZWLP są przyznawane w 4 kategoriach związanych z bezpieczeństwem we flotach, ekologią oraz jakością usług dla flot świadczonych w serwisach mechanicznych i blacharsko-lakierniczych.
W 2014 roku jednym z najważniejszych zagadnień, które może mieć wpływ na rozwój branży wynajmu i leasingu pojazdów w Polsce, będzie zmiana przepisów podatkowych w zakresie odliczania VAT od zakupu, paliwa oraz serwisu samochodów firmowych. Można się również spodziewać dalszego rozwoju usług ekologicznych świadczonych przez firmy wynajmujące i leasingujące auta.
– Jednym z kierunków rozwoju branży powinno być również zwiększenie świadomości, a w dalszej kolejności udziału usług wynajmu długoterminowego samochodów w tzw. sektorze publicznym w Polsce – uważa Leszek Pomorski, prezes PZWLP, prezes Alphabet Polska Fleet Management. – Obecnie auta służbowe wykorzystywane przez polskie instytucje publiczne są prawie wyłącznie finansowane poprzez zakup. W wynajmie długoterminowym znajduje się ułamek procent. Full service leasing natomiast mógłby przynieść znaczące oszczędności w kosztach flot instytucji publicznych. Jest to sprawdzone rozwiązanie w biznesie, które z pewnością sprawdzi się z powodzeniem również w sektorze publicznym. W Europie Zachodniej już znaczna część pojazdów służbowych instytucji publicznych jest finansowana i zarządzana w ten sposób. W służbie zdrowia w Wielkiej Brytanii na przykład, ok. jednej trzeciej samochodów znajduje się w wynajmie długoterminowym.
Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów jest najważniejszą organizacją w branży wynajmu i leasingu pojazdów w kraju, skupiającą 17 największych funkcjonujących na polskim rynku car fleet management firm. Biorąc pod uwagę wyniki po IV kwartale 2013 roku członków PZWLP oraz niestowarzyszonej, ale wspólnie raportującej ze Związkiem firmy Masterlease, największe pod względem liczebności łącznej zarządzanej i finansowanej floty firmy na polskim rynku car fleet management to kolejno: LeasePlan Fleet Management Polska (22 179 aut), Masterlease (21 440 samochodów), Arval (15 987 pojazdów), Alphabet Polska Fleet Management (12 115) oraz Carefleet (9105).
To będzie dobry rok dla branży CFM w Polsce
– Rok 2013 oceniam jako dynamiczny, wymagający, ale i satysfakcjonujący – mówi Sławomir Wontrucki, prezes LeasePlan Fleet Management Polska. – Firma utrzymuje pozycję lidera w wynajmie długoterminowym aut firmowych na polskim rynku z flotą przeszło 22 tys. pojazdów. Oczekiwany wzrost PKB i ożywienie rynku, a zwłaszcza konsumpcji, spowodują korzystne zmiany w całej gospodarce. Rosnący optymizm to zawsze pozytywny impuls do rozwoju rynku. Niemniej jednak nic nie zastąpi przywództwa kosztowego i wysokiej jakości usług – twierdzi Sławomir Wontucki.
Przedsiębiorcy cenią sobie wynajem długoterminowy aut służbowych. Liczba pojazdów finansowanych i zarządzanych przez firmy członkowskie Polskiego Związku Wynajmu i Leasingu Pojazdów wzrosła w ciągu roku o prawie 11%. – Zarejestrowaliśmy ponad 6500 nowych samochodów, z czego przeszło 2500 stanowi wzrost organiczny, pochodzący w większości z istniejącego portfela – wylicza Sławomir Wontrucki.
Klucz do sukcesu
LeasePlan pozostaje bezkonkurencyjny wśród firm oferujących najbardziej zaawansowaną formę wynajmu długoterminowego i zarządza już 18 870 pojazdami w usłudze full service leasing (FSL). To obecnie najpopularniejsza forma wynajmu, obejmująca ponad 80% polskiego rynku car fleet management.
– Kluczowymi elementami, które pozwalają utrzymywać klientów i pozyskiwać nowych, są według nas: pełniejsza integracja systemów operacyjnych z partnerami, rozwój narzędzi BPM, automatyzacja i poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań w zakresie efektywności kosztów. Chcemy się wyróżniać na tym rynku, dlatego nieustannie poszerzamy ofertę produktową, m.in. o usługi likwidacji szkód i pełniejszej kontroli szkodowości. Indeksy zadowolenia klientów, kierowców i pracowników w porównaniu z rokiem ubiegłym są jeszcze wyższe. To cieszy, ale i zobowiązuje. Utrzymanie tych wyników w 2014 już samo w sobie stanowi ambitny cel, ale nie obawiamy się tego wyzwania – mówi Sławomir Wontrucki, prezes LeasePlan Fleet Management Polska.
Prognozy na 2014 rok
Co powoduje rosnące zainteresowanie firm usługami sektora car fleet management? Dla przedsiębiorców duże znaczenie ma minimalizacja ryzyka związanego z zarządzaniem flotą i możliwość przeniesienia go na dostawcę. Równie ważnym argumentem jest brak konieczności zamrażania własnych środków finansowych. Raty wynajmu długoterminowego stanowią koszt uzyskania przychodu, zmniejszają podstawę opodatkowania, poprawiając tym samym płynność finansową firmy. Mimo że gospodarka krajowa pracuje na zwolnionych obrotach, branża CFM nie ma powodów by obawiać się stagnacji.
– Jeśli chodzi o rynek, to nie oczekujemy radykalnych zmian na plus czy na minus. Zamieszanie w kwestii kratek szybko minie i nie będzie stanowiło o sukcesie branży w 2014. Kolejne, i mam nadzieję ostateczne, zmiany w metodologii odliczania VAT od samochodów firmowych są oczekiwane przez nas wszystkich. Liczymy na wprowadzenie klarownych zasad, trudnych do podważenia, ale ułatwiających życie przedsiębiorcom zainteresowanym leasingiem operacyjnym aut – mówi Sławomir Wontrucki, prezes LeasePlan Fleet Management Polska – Oczekiwany wzrost PKB i ożywienie rynku, a zwłaszcza konsumpcji, spowodują korzystne zmiany w całej gospodarce. Rosnący optymizm to zawsze pozytywny impuls do rozwoju rynku. Niemniej jednak nic nie zastąpi przywództwa kosztowego i wysokiej jakości usług. Wierzę, że to będzie ciekawy i dobry rok dla naszej branży – dodaje Sławomir Wontrucki.