Poczuj moc, czyli w czym tkwi turbo siła?
Współcześnie stosowane rozwiązania w zakresie produkcji silników umożliwiają wykorzystanie ich maksymalnej mocy przy zużyciu optymalnej ilości paliwa.
Jednym ze sposobów na zwiększenie mocy silnika jest zamontowanie turbosprężarki. Ten coraz powszechniejszy mechanizm jest bardzo wydajny, ale wymaga specjalnej ochrony. Czym dokładnie jest turbosprężarka i jak ją chronić?
O co tyle hałasu?
Turbosprężarka jest elementem silnika, który powstał w wyniku wielu lat pracy nad poszukiwaniem kompromisu pomiędzy zwiększeniem mocy silnika a obniżeniem jego wagi i zmniejszeniem zużycia paliwa. Jego konstrukcja pozwala na wykorzystanie energii wydalanych spalin i zwiększenie ciśnienia powietrza wpadającego do silnika.
Jak działa turbosprężarka?
W skład tego mechanizmu wchodzą dwie kluczowe części – turbina i sprężarka zamontowane na jednej osi. Gazy wylotowe skierowane na turbinę napędzają równocześnie wirnik sprężarki, która wtłacza do cylindra o wiele większą ilość powietrza. Dzięki temu do każdego cylindra trafia większa ilość tlenu, umożliwiając spalenie w tej samej objętości komory znacznie większej ilości paliwa, co z kolei przekłada się na wzrost mocy silnika.
W jakich samochodach i po co jest montowana?
Turbosprężarkę montuje się w samochodach sportowych, by zwiększyć moc silnika bez konieczności zwiększania masy pojazdu. A jak wiadomo, im samochód lżejszy tym szybszy. W przypadku wykorzystania turbosprężarki w samochodach osobowych bez sportowego charakteru producenci bardziej kierują się kwestiami ekonomii i ekologii niż osiągów. To dlatego, że mechanizm pozwala na obniżenie zużycia paliwa. Podobnie jest w przypadku Diesli, gdzie powszechne stało się stosowanie turbodoładowania. Silniki Diesla ze względu na swoją konstrukcję mają mniejszą wydajność, więc aby osiągnąć moc porównywalną z silnikiem benzynowym o tej samej pojemności musiałyby być znacznie większe i cięższe. To wpłynęłoby znacząco na wzrost spalania i zwiększenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery.„Samochody z turbosprężarką, ze względu na bardziej skomplikowaną konstrukcję motoru kosztują więcej, ale są tańsze w eksploatacji. Oczywiście pod warunkiem, że odpowiednio zadbamy o ochronę tego delikatnego elementu silnika.” – zaznacza Andrzej Tippe, ekspert Shell Helix.
Turbosprężarka wymaga turbo ochrony
Turbosprężarka jest bardzo skomplikowanym mechanizmem narażonym na działanie ogromnych sił i bardzo wysoką temperaturę. Wirnik turbiny kręci się z prędkościami dochodzącymi do 200 000 obrotów na minutę, a w silnikach benzynowych przepływające spaliny osiągają temperaturę około 900°C. Tak ekstremalne warunki pracy wymagają stosowania zaawansowanych technologicznie środków smarnych. Jak zatem chronić ten cenny element silnika?
„Aby turbosprężarka służyła nam jak najdłużej zaleca się stosowanie olejów silnikowych najwyższej jakości. Należy dobierać olej syntetyczny wytrzymały na pracę w ekstremalnie wysokich temperaturach oraz posiadający szczególne właściwości czyszczące.” - radzi ekspert Shell Helix, Andrzej Tippe.
Olejem polecanym do samochodów wyposażonych w turbosprężarkę jest syntetyczny olej silnikowy Shell Helix Ultra. Olej został wyprodukowany we współpracy z Ferrari. Dzięki unikalnej formulacji zachowuje niezmienne właściwości i zapewnia doskonałą ochronę silnika przez cały okres intensywnej eksploatacji. Klasa lepkości SAE 5W-40 gwarantuje zabezpieczenie silnika w szerokim zakresie temperatur, a unikalny pakiet dodatków czyszczących wymywa cząsteczki osadów i zanieczyszczeń oraz dysperguje (rozprasza w oleju) tworząc zawiesinę zapobiegając jej osadzaniu na elementach silnika.
Odpowiednie smarowanie to gwarancja sprawności turbosprężarki, należy jednak pamiętać o kilku wskazówkach, które zapewnią olejowi odpowiednie warunki pracy w silniku.
Jak dbać o silnik wyposażony w turbosprężarkę:
Używać tylko olejów najwyższej jakości
Po uruchomieniu silnika należy chwilę rozgrzać go na biegu jałowym, aby olej silnikowy dotarł w każdy jego zakątek, a w szczególności do turbiny
Nie można nagle gasić rozpędzonego do wysokich obrotów silnika. Przed wyłączeniem silnika, szczególnie po długiej lub dynamicznej jeździe, należy przez kilkanaście sekund wyhamować obroty turbiny pozostawiając silnik na biegu jałowym
Regularna wymienia filtra powietrza zapobiegnie dostawaniu się z zassanym powietrzem pyłów do wnętrza silnika i turbiny
Należy często sprawdzać poziom i stan oleju silnikowego, bo od jego kondycji i jakości zależy niezawodność i bezawaryjność pracy turbosprężarki – zanieczyszczenia w oleju lub jego niski poziom mogą doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń turbiny lub zatarcia silnika.