Układ hamulcowy pojazdu służący do jego unieruchamiania podczas postoju auta, jak i jako element awaryjnego systemu hamulcowego (jako hamulec pomocniczy). Określenie "ręczny" wzięło się ze sposobu uruchamiania, czyli poprzez zaciągnięcie ręką specjalnej dźwigni umieszczonej zwykle na tunelu środkowym albo po lewej stronie fotela kierowcy (w autach użytkowych). Obecnie coraz częściej odbywa się to poprzez naciśnięcie przycisku na konsoli środkowej. W niektórych autach, m.in. Mercedes-Benz, hamulec postojowy uruchamia się dźwignią nożną.
Tradycyjny hamulec postojowy działa zwykle na koła osi tylnej i aktywowany jest w sposób mechaniczny - specjalny mechanizm uruchamia elementy głównego układu hamulcowego, które w warunkach normalnej eksploatacji pojazdu aktywowane są w sposób hydrauliczny lub pneumatyczny, albo elementy dodatkowe w układzie hamulcowym, przeznaczone wyłącznie dla hamulca postojowego. W autach wyposażonych w hamulce tarczowe, na tylnej osi często montuje się bowiem dodatkowe bębny, które odpowiadają tylko i wyłącznie za hamulec postojowy (hamulec bębnowy łatwiej zablokować i utrzymać jego odpowiednią skuteczność).
Zobacz też: