Smart ForTwo - To już 10 lat

Efekt współpracy szwajcarskiego konstruktora zegarków i renomowanego producenta samochodów klasy premium początkowo wcale nie zapowiadał się na duży sukces. Przełom nastąpił dopiero w związku z rosnącymi cenami paliw, które zmusiły kierowców do szukania ekonomicznych samochodów.

W 1989 roku Nicolas G. Hayek, konstruktor zegarków Swatch, zainteresował firmę Daimler-Benz stworzeniem małego samochodu miejskiego do jazdy wyłącznie po mieście. Partnerzy założyli spółkę Micro Compact Car AG z siedzibą w Biel w Szwajcarii. Model Smart Fortwo, zwany wówczas miejskim coupé, zadebiutował podczas Międzynarodowego Salonu Samochodowego IAA we Frankfurcie w 1997 roku. Aby podkreślić swoje związki z Europą na miejsce jego produkcji spółka wybrała francuskie miasteczko Hambach.

Zakład produkujący Smarty (zwany również „smartville") ruszył pełną parą w 1997 roku. Jak twierdzi producent, linia montażowa w kształcie znaku „plus" optymalnie spełnia wszelkie wymagania logistyczne i montażowe. Wydajny układ procesu produkcji stosowanego w zakładzie do minimum ogranicza transport i logistykę. Ponadto lotaryńska fabryka słynąć ma z przyjaznej dla środowiska produkcji, m.in. stosując ekologiczny proces lakierniczy i wykorzystując koncepcję zarządzania energią.

Pierwszy Smart Fortwo zjechał z linii montażowej 2 lipca 1998 roku, a sprzedaż modelu rozpoczęła się w październiku 1998 roku. W tym samym roku Smart stał się filią Daimler-Benz AG (obecnie Daimler AG).

Początkowo wcale nie zanosiło się na sukces oryginalnego modelu, wręcz przeciwnie. Dopiero po kilku latach przyszedł czas na popularność Smarta. W międzyczasie musiano uporać się z wieloma chorobami wieku dziecięcego, np. z dostrojeniem układu stabilizacji toru jazdy ESP – w zimie zdjęcia przewróconych na tył lub bok Smartów gościły na stronach wielu gazet.

Przełom przyniósł dopiero wzrost cen paliw, dzięki któremu zwrócono większą uwagę na ekonomiczny samochodzik. Nie był on tani w zakupie, ale zużywał stosunkowo mało paliwa i zajmował znacznie mniej miejsca na parkingu niż inne samochody. A przecież w dużych aglomeracjach znalezienie miejsca postoju to często największy problem związany z jazdą samochodem. Niektórzy parkowali i parkują 2,5-metrowego Smarta prostopadle do innych pojazdów, co jednak nie wszędzie bywa dozwolone i może skończyć mandatem (np. tyłem do budynków w odległości kilku metrów od okien albo tam, gdzie jest nakaz parkowania wzdłuż krawędzi jezdni). Okazało się także, że Smartem dość wygodnie podróżować mogą dwie tęgie osoby z bagażem, co w innych małych samochodach, zwłaszcza azjatyckich producentów, na ogół nie jest możliwe.

W kolejnych latach pojawiły się odmiany Smart Roadster i Smart Roadster-coupé (2003) oraz czteromiejscowy Smart Forfour (2004), konstrukcyjnie zbliżony do Mitsubishi Colt. Nie cieszyły się one wystarczającym zainteresowaniem i dość szybko zakończono ich produkcję: roadstera pod koniec 2005 roku i wersji 4-osobowej w połowie 2006 roku. Smart skoncentrował swoje wysiłki wyłącznie na modelu Fortwo. W międzyczasie pokazywano także oryginalne wersje specjalne, jak np. Smart Crossblade (w 2002 roku), pozbawiony dachu, drzwi i przedniej szyby, czy model pokazowy Smart Crosstown (2005), wyposażony w napęd hybrydowy.

W 2007 roku zadebiutowała druga generacja modelu, produkowana do dziś. Z kolei na rok 2010 Daimler zapowiada wprowadzenie na rynek Smarta ForTwo z napedem elektrycznym. Testy zaczęły się jeszcze w ubiegłym roku kiedy w Londynie rozpoczął się pilotażowy projekt, w ramach którego firma i wybrani klienci flotowi testują 100 egzemplarzy dwuosobowego modelu z napędem elektrycznym. Firma pracuje także nad elektryczną wersją magazynującą energię w akumulatorach litowo-jonowych.

Silnik Otto, czyli benzynowy, w modelu Smart Fortwo znajduje się z tyłu. To trzycylindrowa jednostka o pojemności skokowej 999 cm3 w Europie Zachodniej oferowana w trzech wersjach mocy – dwóch bez doładowania o mocy 61 KM (45 kW) i 71 KM (52 kW) oraz jedną doładowaną o mocy 84 KM (62 kW). Zajmująca się uszlachetnianiem Mercedesów firm Brabus oferuje Smarta ze zmodyfikowaną wersją turbodoładowanego silnika o mocy 98 KM (72 kW).

Aby jeszcze bardziej obniżyć poziom emisji CO2 silników na benzynę, w Europie Smart oferuje odmianę MHD (hybrydowy układ napędowy micro-hybrid). Pojazd osiąga moc 71 KM (52 kW) i jest wyposażony w inteligentny system start/stop, automatycznie wyłączający silnik, gdy samochód porusza się z prędkością niższą niż 8 km/h, a kierowca naciska hamulec. Silnik włącza się ponownie, gdy kierowca zdejmie nogę z pedału hamulca. Funkcja start/stop zmniejsza standardowe zużycie paliwa o około 0,4 litra – z 4,7 do około 4,3 litra na 100 km. Jednocześnie emisja CO2 spada ze średnio 112 gramów do około 103 gramów na kilometr.

ForTwo oferowany jest również z silnikiem Diesla (wersja CDI), zapewniającym najniższy na świecie poziom emisji CO2. Dwuosobowy pojazd napędzany jednostką o mocy 45 KM (33 kW) zużywa średnio 3,3 l ON/100 km (wg NEDC) i pokonuje około 1000 kilometrów bez tankowania. 88 gramów CO2 na kilometr to najlepszy wynik na świecie wśród samochodów produkowanych seryjnie. Dwadzieścia procent kierowców modelu Smart w Niemczech i we Włoszech wybiera właśnie tę wersję.

Smart ForTwo został dotychczas wybrany w sumie przez ponad 900 000 klientów w 37 krajach. Model zyskał status samochodu kultowego i jest jedynym wciąż produkowanym pojazdem, który znalazł się na wystawie w nowojorskim Museum of Modern Art. Według producenta, model Smart Fortwo jest wybierany przede wszystkim przez indywidualistów z dużych miast na całym świecie. O ile początkowo samochód oferowany był w Niemczech i w ośmiu innych krajach w Europie, o tyle obecnie jest on dostępny w 37 krajach na pięciu kontynentach w tym w USA, RPA, na Tajwanie, w Hongkongu, Meksyku, Australii, Malezji i Kanadzie. Od połowy 2009 roku auto będzie również dostępne w Chinach.